by hagop » 20 Aug 2008, 17:29
Illetyus'un sorusuna cevabimdir.
Ermeni ve Turk devletlerinin ve toplumlarin Hemsinlilere nasil baktigina kisaca degincegim. Gordugum kadariyla Türk devleti'nin Hemsinliler icin ozel bir yaklasimi yok. Gayri-Muslimler haric diger gruplara nasil bakiyorsa, onlara da oyle bakiyor. Turkiye'de yasayan hemen herkes de Hemsinlilere diger Musluman gruplara nasil bakiyorsa, onlara da ayni sekilde bakiyor.
Ermeni devleti ise bildigim kadariyla dine ve dini kontrol etmeye mesafeli durmakta. Turkiye'de oldugu gibi dini (Sunni Islami) kontrol eden Diyanet Isleri gibi bir kurumu yok. Ayni zamanda Turkiye orneginde oldugu gibi dini ulusal birligi saglamak icin bir arac olarak gorme egilimi de yok. Yani devletin her koye her mahalleye en az bir cami yaptirma, Alevi koylerine zorla cami yapma, herkese laik Sunni Islam uniformasi gidirme benzeri problemleri yok. Baska bazi konularda demokratik olmadiklari halde din konusunda demokratikler. Bu kavram olarak bile Turkiye'de dogup buyuyenler icin iyi egitimli olmalarina ragmen cok yabanci geliyor. Baska devletlerin Turkiye ile ayni politikalari olmadigina inanasilari gelmiyor. Herhalde gizli bir planlari var diye dusunuyorlar. Onun icin yanliz bu forumda bugune kadar onlarca Hemsinli, hicbir kimse din degistirme gibi bir seyi uzaktan veya yakindan teklif etmemesine ragmen Hemsinlilerin dinlerini degistirmeyecegini soyledi.
Ermenilerin toplum olarak Hemsinlilere yaklasimi 1915'te din degistirip Turk ve Kurt toplumlarina katilanlar veya deha eskiden Dersim'de Alevilige gecen bazi Ermenilere olan yaklasimindan farkli degil. Bugunlerde Ermeni toplumunda eskiden olmayan bir merak ve ogrenme, anlama egilimi var. Ben sahsen bu egilimi sihhatli olarak goruyorum. Hemsinlilere siz bunu yapin, soyle olun, boyle olun demek hicbir sekilde sihhatli olamaz. Eger Hemsinlilerde de ayni sekilde genel bir ogrenme ve anlama egilimi olusursa tarihi ve kulturel konularda kisisel veya dernek bazinda isbirligi gelisebilir. Bunun disinda baska bir yaklasim goremiyorum.