by hagop » 01 Sep 2008, 23:16
Sevgili Khachkar53 ve Sevgili Lidulit,
Evet, "ketomon"da oldugu gibi genellikle M ve N seslerinden once A harfi O'ya donusuyor. Bazi baska istisnalarda da bu oluyor ama simdi bir ornek aklima gelmiyor. Enteresan olan su ki ister Rize, ister Hopa, ister Rusya Hemsinlileri olsun bu degisimin farkindalar ve bazen kelimenin orijinalini verebiliyorlar.
Ktaman (k ile t arasinda ı sesi var) kit = (sut) sagmak + aman kelimelerinden olusuyor. Tuz Ermenice'de "ağ". Ktkhash hakikaten de yemek ismine benziyor ama ben boyle bir yemegi bilmiyorum. Ayni zamanda u "kıt" koku nasil tuz anlamina donusmesi aklimi kurcaliyor.
Ben de bu son listedeki kelimelerin cogunun Ermenice'den geldigini zannetmiyorum. Lidulit'in dedigi gibi Lazca olmalilar.
Tamput Ermenice gibi gozukuyor (orijinali sozlukte yazilis sekli degisik iki ayri kelimeden birisinden gelme olasiligi var). Ama Hemsin'de de olan "tump" kelimesinden geldigini zannetmiyorum.
"Dmishkhi" hakikaten sozlukte iri yari anlaminda yer aliyor.
Ardesen yerlesim yeri Ermenice'den ama bu tarihcilerin aklini kurcalamiyor degil. Tabii ki burasi Firtina deresinin denize dokuldugu yer ve Camlihemsin'e pek yakin. Ama aralarinda 5-10 Laz koyu var. Tarihi bilgi olarak bu hususta elimizde hic bir veri yok. Bir tarihci arkadasim yorede koy sakinleriyle konustugunda gecmiste bu aradaki koylerde Hemsinliler yasadigini soylemis. Bu dogru mu, hikaye mi bilemeyecegim. Eger dogruysa kisa bir sure mi buralarda yasadilar, o da bilinmiyor. Ardesen'den yukarisi Ağvan yer ismi de cok enteresan.
Canpet koyu isminin Ermenice'den geldigini zannetmiyorum. Gurcuce'de "Can" Laz demek ama oradan gelip gelmedigini de bilemeyecegim. Bilgi alanimin disinda kaliyor ne yazik ki. Khachapit isminin "Khach" kismi cok muhtemelen Ermenice but "pit" kismi Lazca gibi gorunuyor. Sofiyan ismi saniyorum "sofular" manasinda, once Arapca ve Farsca'ya bakmak lazim diyorum.