by avetik » 03 Feb 2007, 17:36
աբուրը գըլգըլա գու,
կդալ պերեք խառնեցեք,
ախճկըները բայն էլոն,
դըղա̈ք էգեք հավնեցեք։
***
ալուր մաղիմ՝ թեփ կուկա,
ճուրը ծեռիս եփ կուկա,
էլլիմ տուռը պաց ընիմ,
դեսնում յարս ե՞պ կուկա։
***
այ դըղա, կիր ընել դու,
մադի չաք կիր ընել դու,
ինձմըն քեզի օքուտ չիկա,
քա̈քուլդ վա̈ր ընել դու։
***
ախճի արևը մի էլլիլ,
արևը չալմիշ{1} գընա̈։
ջերմակ վառեկ լըմոնիս գու,
ատմաջըն{2} չարտմիշ{3} գընա̈։
***
ախճի-բուլիգ Վարսենիգ,
հայդի եշտոնք մեք հայսնիք.
չամիչ գուդոմ նազ գընիս,
քոնի սիրիմ հազ գընիս։
***
ախճի-բուլիգ, վա̈ր արի,
ջութմը հավեղ առ արի.
յողրոն, յաստուղ{4} չունիս նա,
թեվիս վըրըն յոն արի։
***
ախճի, օնունըդ ասա̈,
ֆեսիդ փուսկուլը{5} խաս ա̈.
հայդի էրեսդ բակնիմ,
կնա նենեգիդ{6} ասա̈։
***
ախճի օնունդ ա Շուշան,
մադնիս դոմ քեզի նշոն,
եպ օր իրիգունը կա,
ձոցըդ մըդնում, խըշխըշոմ։
***
օրը ըղավ ցորեգը,
օնոթեցավ փորիգը,
հաց դըվավ յեչ Նուրիգը{7}
զորով դարի քուրիգը։
***
ա̈կվընծու{8} յոր վիր ելլիմ,
մա̈յս{9} հավերուն գուդ գուդա,
ա̈ս դարի ասմուն օնցավ,
կալիկին ումուդ{10} գուդա։
***
ա̈յլա{11}, ջնիգ{12} գըդվա գընիգ,
ա̈ս ինչ զոր ա̈լ կորձ ա̈ հինիգ,
բոշա դեղը աշղար էգաք,
դա̈յդ ու ցավով էգաք-օնցաք։
***
ա̈ս դարի գոնեփ ունիմ,
գոնեփս մոնող չունիմ,
ես գասիմ գարկըվողիմ,
հա̈յս գասա՝ պարա չունիմ։
***
ա̈ս դարի թութուն չըղավ,
հավածն ա̈, հավածն{13},
ես ախճիկմը սիրեցի՝
Օվացըն ա̈, Օվացըն{14}։
***
վիրա-վիրա ծուն կուկա.
հաջի-բաբը դոըն կուկա,
փիլաֆ գեփիմ՝ եղ չիկա,
քա̈լ{15} Մայրոմին դեղ չիկա։
***
գաղնի ջուխկը ձռեցի,
չա̈վրա̈ս{16} դագը փռեցի,
հեռսոդիս նա, հեռսոդա̈,
քեզի նամագ կըրեցի։
***
գարմիր թելը քեսացու,
գարմիր եզը մսացու,
տուն միր դոնը փեսացու,
ես ծիր դոնը հայսընցու։
***
գարմիր ծին ես դիզնեցի{17} ,
նստա վըրըն խախցուցի,
մոմ, քու քա̈սում թոռնիգըդ՝
դոսխուդն ի վիր փախցուցի։
***
ախճի-բուլիգ տունի՞ս տա̈{18} ,
շաքար մը դոմ գուդի՞ս տա̈,
քիչ մըն ա̈լ որ աղաչիմ,
տուն միր դունը կուկա՞ս տա̈։
***
էշտոմ ինի{19} ցախուդը,
գացին զայնիլ չիմ գայնի։
սիրուն ախճկնուն հոմար՝
դոնը գինալ չիմ գայնի։
***
դոնը դագը չայիր ա̈,
ջոյս պոլերը բայիր{20} ա̈։
ղայրատ ա̈րեք, ախճկըներ,
հայս ըլլուշի դարի ա̈։
***
դոնը վերթին պոնելըս,
նաչարեցավ բիլա̈ղըս{21},
ծեզի գասիմ, ախճկըներ,
դադարեցեք դիլա̈ղըս{22}։
***
ես քա̈մա̈չա չալիմգու,
մադըս թելին նալիմգու,
քա̈սում{23} խախցեք բուլիգներ{24},
բա̈լքի մեգիդ հավնիմգու։
***
հայդի եշտոնք բիդա̈ղա̈{25},
ես թափիմ՝ տուն մեգդեղա̈,
ես դղա յիմ, տուն ախճիգ,
էրգուսըս ա̈լ մեգ կեղա̈։
***
հայդի եշտոնք մեկ պալա̈,
ես քաղիմ, տուն մեգդեղա̈,
ես դղա յիմ, տուն ախճիգ,
հասկըննոնք իրաց հալա̈{26}։
***
կումին{27} տուռը մեխին ա̈,
միր Մըխտարը{28} կեղին ա̈,
ես ախճիգ մը սիրեցի,
ըն ա̈լ ճոռեդ{29} կեղըն ա̈։
***
չերեշնա̈յի դըները՝
զիս կըզեցին շըները,
ախճիգ ուզուշ էշտալըս
զիս ծըն դըվին դըները։
***
ճախծուցը{30} քարին աշա̈,
աչվընուս ճըրին աշա̈,
ես սիրեցի, էլ դարավ՝
աստըձու պոնին աշա̈։
***
խաղ մը կիդիմ, չիմ ասիլ,
բա̈հիմ պարգիդնի գասիմ,
յեպոր մոմըս{31} քաթա դա,
հըմ գուդիմ ու հըմ գասիմ։
***
երգըն տընտում, ձուռ խըյար,
ես չիմ առնուլ էխտիյար,
մաձուն կուզիմ, թոն գուդոն,
ախճիգ կուզիմ՝ մոմ գուդոն։
***
ինա վերթի դոնձերը,
հոպոպ գընին մոնչերը,
քա̈սում ախճիգմ որ դեսնուն՝
յոն{32} տընինգու ֆեսերը։
***
ինա վերթին փշոդ ա̈,
քա̈մա̈չադ ալ խըշըր{33} ա̈,
հա̈յս քեզի ախճիգ չի դալ,
կընա խելքըդ գըշըռա̈։
***
ինա վերթի օղոնը{34},
բուբուլ{35} դառավ դողոնը{36},
բիջի դըղա գարքողին
շա̈քա̈ր լըլում պերոնը։
***
դեյա{37} հունա{38} սազ մը գա,
սազի նեսը ղազ մը գա,
շադ մի խոսիլ շոն դըղա,
ղըլիդ{39} ծագին մազ մը գա։
***
շունը տուսը հաչա̈ գու,
գովը կումին ոռչա̈ գու,
Սինա̈ղ-օղլուն աղճիգը
արիգ դեյի{40} պոռճա̈ գու։
***
չորին{41} ճուրը խաս գըլլի,
մայդին{42} նեսը բաս գըլլի,
քա̈սում-քա̈սում բուլիգնին
չիլկին{43} դըղի հայս գըլլին։
***
մընի գասիմ, ես գասիմ,
ըմընըն ա̈լ խաս գասիմ,
վար-վիր օնցնող ախճկընուն
հայդցեք{44} միր դունը գասիմ։
***
մոնի{45} ձառը խազեցի,
վըրըն ձեղըս{46} տիզեցի,
Չակըր-օղլուն ախճիգը
խալվուտ-խալվուտ պագեցի։
***
թութունլուղին առվընին
սել{47} որ ընա՝ դոնիգու,
զավալի միր Խոնումը
ըռոնձ արիգ պոնիգու։
***
սավառնագը դըռա գու,
կելլա օթը ֆռռա գու,
ես ախճիգ մը սիրեցի,
ընգեյս վըրըն ղըռա գու։
***
յալին այդը հերգեցի,
դաքոն պերի դաքեցի.
յարըս էդվոնց հած պերավ,
օնուշ-օնուշ բակեցի։
***
ձառին ձա̈րըն դոնձ մը ընկավ,
ախճի, միդըդ ի՞նչ ընգավ.
պոնջրով աբուր ուդելդ ա̈լ,
գորաձ յարըդ մի՞դըդ ընգավ։
***
ձառին ջուխկը ձըռեցի,
դագը մդա բառկեցի,
յոնա̈ս օսնող ախճկոնը
խալվուտ-խալվուտ{48} սիրեցի։
***
ծիր դոնը դագը դուզ ա̈,
օմբռին նեսը ընգուզ ա̈,
մի փըտփըտալ, փըտաձ մոմ,
թոռնիգըդ ինձի կուզա̈։
***
ծունը կուկա վերևըն,
ճուր թափիգու դերեբըն{49},
իմ լավ օրը մռա̈լդեց,
կեյշ հայսի մը էռէսըն։
***
ինա վա̈րը պեռ գոնցնի,
ախճի, միդըդ ի՞նչ կոնցնի,
հայդի իրար փատտվինք,
օռթընիս{50} քոմի չոնցնի։
––––––––––––––––––––––
1 Կխպի
2 ռւրուր
3 կհապշտակի
4 Բարձ
5 փունջ
6 մամիկ
7 Նուրի.–անձրևի, ոռոգման աստվաձուհի
8 Առավոտ
9 մայրս
10 եկող տարի հույս կտա
11 բարձր տեղ
12 ցածր տեղ
13 եղանակ
14 գյուղի անուն
15 քսչալ
16 Թաշկինակ
17 թամրեցի
18 այդ դո՞ւ ես
19 պիտի գնամ
20 լանջ
21 հոգնեցավ բաղուկս
22 հույսըս
23 գեղեցիկ
24 աղջիկներ
25 խոզի կաղին
26 վիճակ
27 գոմ
28 տանտեր
29 ցեխոտ
30 ջրաղաց
31 տատ
32 թեք
33 անսարք
34 բարձրունք
35 ճուտ
36 ուրուր
37 այ, ահա
38 այնտեղ
39 կոկորդ
40 ամուսին ունենալու համար
41 չորցած միրգ
42 մարտ ամիս
43 տգեղ
44 եկեք
45 ծառի տեսակ
46 ծղոտ
47 տեղատարափ անձրև
48 թաքոըն
49 տերև
50 արանքներովըս
––––––––––––––––––––––
Կազմեց և խմբագրեց Սերո Խանզադյանը։
"Ձայն Համշենական", Հայաստան, Երևան, 1971
Last edited by
avetik on 01 Aug 2007, 00:56, edited 3 times in total.